Ernstig overgewicht brengt zowel lichamelijke als mentale gevolgen met zich mee. Het ene gevolg valt al wat meer op dan het andere. Toch kan je ze allemaal beschouwen als symptomen van obesitas. Luisteren naar je lichaam, is de boodschap.
Symptomen van obesitas: de alarmsignalen
Je lichaam is een bron aan informatie. Het zendt signalen uit waardoor je merkt dat er iets aan de hand is. We zien het met veel ziektebeelden en ook obesitas uit zich op verschillende manieren.
Opvallende lichamelijke symptomen
Sommige lichamelijke klachten stammen vanuit ernstig overgewicht. Ze zijn tegelijk het gevolg en één van de symptomen van obesitas.
Deze lichamelijke obesitassymptomen vallen het meeste op:
- Kortademigheid – Wanneer je lijdt aan obesitas kan je last krijgen van een stijvere borstkas. Dat kan op zijn beurt de ademhaling belemmeren.
- Reflux – Obesitas voert de abdominale druk aanzienlijk op, dit kan ervoor zorgen dat je last krijgt van zure oprispingen.
- Incontinentie – De bekkenbodem wordt extra belast, waardoor de spieren verzwakken en je de controle over je blaas gedeeltelijk kan verliezen.
- Verstoorde menstruatiecyclus – Overtollig vet kan de hormonenhuishouding van een vrouw behoorlijk op z’n kop zetten. Dat ontregelt de menstruatiecyclus.
- Slaapproblemen – Een verstoorde slaap vermindert je insulinegevoeligheid en beïnvloedt je metabolisme.
- Slaapapneu en snurken – Door vetopstapeling in de halsstreek bestaat de kans dat je begint te snurken.
- Extreme vermoeidheid – Extreem overgewicht put je helemaal uit, bovendien kan het je slaap aanzienlijk verstoren.
- Gewrichtspijnen – Je gewicht zet druk op je gewrichten. Wanneer je kampt met overgewicht oefent dit extra druk uit.
Merk je meerdere symptomen op? Twijfel niet om contact op te nemen met je huisarts of maak een vrijblijvende afspraak in ons ziekenhuis.
Minder opvallende lichamelijke symptomen
Sommige obesitassymptomen laten zich pas op een later moment gelden. Ze sluimeren ongezien onder het oppervlak tot ze zich manifesteren. Wees dus extra alert voor deze symptomen:
- Hoge bloeddruk – Maar liefst 40% van de mensen met obesitas ervaart een te hoge bloeddruk. Concreet komt het erop neer dat het bloed minder goed door je aderen stroomt waardoor de druk op de aderen stijgt.
- Hart- en vaatziekten – Zwaarlijvigheid belast het hart meer dan bij een gezond gewicht. Je hart moet extra moeite doen om bloed doorheen je lichaam te pompen.
- Suikerziekte – Insulineresistentie of het slecht functioneren van de alvleesklier kan diabetes veroorzaken.
- Leververvetting – Overgewicht en leververvetting gaan vaak hand in hand. In ongeveer 70% van de gevallen resulteert obesitas in een vette lever.
- Vruchtbaarheidsproblemen – Vetopstapeling kan ervoor zorgen dat de hormonenhuishouding bij vrouwen grondig verstoord wordt, waardoor het moeilijker kan zijn om zwanger te worden. Ook bij mannen heeft overgewicht een invloed op de kwaliteit van de zaadcellen.
- Spijsverteringsproblemen – Obesitas verstoort het darmevenwicht in zo’n mate dat je lichaam het moeilijk krijgt om alle voedingsstoffen naar behoren te verwerken.
- Hoge cholesterol – Een hoge cholesterol vernauwt je bloedvaten waardoor de doorbloeding in het gedrang komt.
- Kanker – Door de invloed op hormonen in ons lichaam kan obesitas bepaalde kankers in de hand werken.
- Galstenen – Cholesterol speelt hier een belangrijke rol. Want hoe meer cholesterol de gal bevat, hoe groter de kans op galstenen.
Mentale klachten door obesitas
Obesitas is een ziekte die zich niet enkel fysiek uit. Ook mentaal eist extreem overgewicht z’n tol. Zo zijn volgende psychische klachten vaak gekoppeld aan obesitas:
- Verlaagd zelfbeeld – Overgewicht en obesitas hebben een enorme impact op iemands lichaams- of zelfbeeld. Men focust zich op hun gewicht of uiterlijk en beschouwt dat als afspiegeling van hun persoon.
- Depressie – Wie leeft met obesitas zit vaak slecht in z’n vel. De kans dat een zwaarlijvig iemand een depressie ontwikkelt is anderhalf keer groter dan iemand met een gezond gewicht.
- Sociaal isolement – Vaak heerst er een schaamtegevoel bij iemand die lijdt aan obesitas. Het is mogelijk dat die persoon zich daardoor steeds meer gaat afzonderen en zo in een sociaal isolement terecht komt.
- Minderwaardigheidsgevoel – Onzekerheid over ons lichaam zorgt dat we onze eigenwaarde koppelen aan hoe we eruitzien. Zeker mensen met overgewicht hebben deze neiging.
Beperkingen in het dagelijks leven
Naast lichamelijke of mentale klachten, zien we dat obesitas mensen beperkt in hun dagelijks leven. Wanneer een bezoek aan de supermarkt te moeilijk wordt, wanneer je je kind niet kan oppakken of wanneer huishoudelijke taken aanvoelen als het equivalent van een hoge berg beklimmen, dan is het tijd om actie te ondernemen.
Meten is weten
Eén van de indicatoren om zwaarlijvigheid vast te stellen, is je BMI. Het kijkt naar de verhouding tussen je lengte en je gewicht. Aan de hand van deze maatstaven worden volgende resultaten gecategoriseerd als overgewicht en obesitas:
- Een BMI tussen 25 en 30 = overgewicht
- Een BMI boven 30 = obesitas
Maar het BMI vertelt niet het volledige verhaal. Daarom is het belangrijk om ook andere factoren te bekijken zoals bijvoorbeeld de buikomtrek. Een grotere omtrek kan wijzen op de aanwezigheid van vetopstapeling.
De buikomtrek bij mannen:
- Tussen 94 en 102 cm = overgewicht
- Boven 102 cm = obesitas
De buikomtrek bij vrouwen:
- Tussen 80 en 88 cm = overgewicht
- Boven 88 cm = obesitas
BMI berekenen
Of je lijdt aan zwaarlijvigheid valt objectief vast te stellen. De diagnose gebeurt meestal aan de hand van de Body Mass Index. Maar wat betekent het resultaat precies?
Morbide obesitas
In sommige gevallen brengt zwaarlijvigheid hoge gezondheidsrisico’s met zich mee en spreken we van morbide obesitas. Wat dat concreet betekent?
Kijk uit voor visceraal vet
Ook met een normaal gewicht kan te veel vet je gezondheid in gevaar brengen. In de volksmond noemt men het vaak “buikvet”.
Merk jij symptomen op die mogelijk op obesitas kunnen wijzen?
Merk je meerdere symptomen die in de richting van obesitas wijzen? Lukt het niet om op eigen houtje duurzaam gewicht te verliezen? Neem dan contact op met je huisarts of maak een afspraak bij één van onze artsen. Wij helpen je graag verder en nemen de tijd om al je vragen te beantwoorden.