Wat is obesitas?

Obesitas of zwaarlijvigheid is een chronische aandoening, gekenmerkt door overmatige vetopstapeling in het lichaam. Het is een ernstige vorm van overgewicht waarbij het opgestapelde vet een risico vormt voor de gezondheid.

Uit een gezondheidsenquête die dateert van 2018 bleek dat zo’n 49% van de volwassenen in België kampt met overgewicht. Maar liefst 16% van de Belgische bevolking vecht tegen obesitas. Datzelfde onderzoek toonde bovendien aan dat obesitas vaker voorkomt bij ouderen. Zo leed iets meer dan 6% van de bevolking binnen de leeftijdscategorie 18 tot 24 jaar aan obesitas, terwijl dit bij de leeftijdsgroep tussen 65 en 74 jaar al haast 23% bedraagt.

Hoe wordt obesitas vastgesteld?

Om te bepalen of je lijdt aan obesitas, breng je best een bezoek aan je huisarts of een gespecialiseerde arts. Bij een dergelijke diagnose gaan we niet over 1 nacht ijs. Daarmee bedoelen we dat we meerdere maatstaven gebruiken om na te gaan of iemand aan obesitas lijdt.

We hanteren volgende maatstaven:

• BMI – Je Body Mass Index vertelt iets over de verhouding van je gewicht ten opzichte van je lengte. Dit biedt geen uitsluitsel, maar kan een indicator van obesitas zijn.
• Middelomtrek – Buikvet is een signaal van obesitas en brengt gezondheidsrisico’s met zich mee. De aanwezigheid van buikvet kan wijzen op obesitas.
• Eet- en beweeggewoonten – Hoe je eet en beweegt, geeft in combinatie met andere maatstaven een goed beeld over je levensstijl.
• Bloedonderzoek – Je bloed vertelt een heel verhaal. Het fungeert als een sporenonderzoek van de arts.

Wat zijn de oorzaken van obesitas?

Obesitas is vaak het resultaat van een samenloop van omstandigheden. Het toeschrijven aan één oorzaak is slechts in weinige situaties correct. We sommen de meest voorkomende oorzaken of combinatie van oorzaken voor je op:

• Verstoorde relatie met voeding – Een gezonde relatie met voeding lijkt vanzelfsprekend, maar voor veel mensen is dat helemaal geen realiteit. Commentaren op eetgewoontes of je lichaam, het ene dieet na het andere volgen of emotie-eten, beïnvloeden je relatie met voeding.
• Verkeerde voeding – De supermarkt ligt vol bewerkte voedingsmiddelen. Deze bevatten meer suiker en vet. Wanneer je hoofdzakelijk voor deze producten kiest, eet je zonder het altijd te beseffen heel ongezond.
• Erfelijke aanleg – Sommige mensen zijn gevoeliger voor overgewicht. Let wel, dat wil niet zeggen dat je met aanleg ook overgewicht zal ontwikkelen.
• Hormonale problemen – Een traag werkende schildklier of andere hormonale schommelingen kunnen op lange termijn overgewicht in de hand werken.
• Medicatie – Sommige geneesmiddelen hebben een grote invloed op je stofwisseling en/of het verteringsproces waardoor je bijkomt.
• Mentale gezondheid – Naast een ongezonde relatie met voeding, kunnen ook andere mentale issues ervoor zorgen dat je gewicht toeneemt. Denk maar aan een depressie of een laag zelfbeeld.
• Te weinig beweging – Stilzitten wordt soms de ziekte van de 21^ste eeuw genoemd. En in een bepaalde zin, klopt dat ook. Want door te weinig te bewegen verhoogt het risico op overgewicht.